Ülkemizde 14 Mart Tıp Bayramı modern tıp eğitiminin başladığı gün olarak kabul edilir. İlk olarak 1919 yılında kutlanmaya başlanan bu özel gün, yurt savunma hareketinin başlangıcı olarak bilinir. Tıp doktorlarının bilime olan katkılarının ödüllendirildiği Tıp Bayramı’nda her yıl doktorlar ile ilgili hizmet sorunları tartışılır. Bir kutlama ve anma günü olan 14 Mart tarihi, hem Türkiye’de hem de başka ülkelerde kutlanır. Bununla birlikte kutlamaların yapıldığı Tıp Bayramı’nın tarihi ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir. Ülkemizde özellikle 14 Mart tarihinin seçilmesinin sebebi modern tıp sistemidir. 14 Mart tarihini içine alan hafta, Tıp Haftası olarak anılır ve tüm hafta boyunca ülkede çeşitli etkinlikler düzenlenir.
14 Mart Kimlere Özel ve Nereden Gelir?
Tıp alanında çalışan herkese hitap eden 14 Mart Tıp Bayramı, tıp okullarının açılış tarihi olan 14 Mart 1827 yılından gün almıştır. Bu tarihte Cerrahhane-i Amire ve Tıphane-i Amire açılmıştır. Bu özel günün ilk kutlanması ise 1919 yılında Birinci Dünya Savaşı sonunda İstanbul’un işgali sırasında tıp öğrencilerinin yabancı işgal güçlerine karşı tepkisi olarak kutlanmıştır.
İngiliz işgali altında olan Tıbbiye, Hikmet Boran önderliğindeki tıp öğrencilerinin korumasındadır. Öğrenciler tıbbiye binasının kuleleri arasına Türk bayrağı asarak işgallere karşı mücadele başlatmıştır. Bu sayede Tıp Bayramı yurt savunma hareketi olarak anlam kazanmıştır.
14 Mart Neden Tıp Haftası Yapıldı?
14 Mart neden ülkemizde Tıp Bayramı olarak kutlanır ve bir günden bir haftaya nasıl uzatıldı, merak edilir. 1929 ile 1937 yılları arasında Tıp Bayramı 12 Mayıs tarihlerinde kutlanmıştır. Nedeni ise bu tarihte Bursa’da Yıldırım Darüşşifası’nda ilk Türkçe tıp derslerinin başlamasıdır. Zamanla bu uygulamadan vazgeçilmiş ve tekrar 14 Mart tarihi Tıp Bayramı olarak kutlanmaya devam etmiştir. Bu tarihten itibaren yalnızca 14 Mart tarihinde değil o günü içine alan hafta boyunca Tıp Bayramı için kutlamalar ve etkinlikler devam eder. Bu hafta Tıp Haftası ismi ile anılır.
14 Mart haftası boyunca sağlık çalışanlarının kendilerini özel hissetmeleri sağlanır. Doktor, hemşire, ebe fark etmeksizin tüm sağlık çalışanlarının emeklerinin fark edilmesi ile ilgili etkinlikler düzenlenir. İşgallere karşı yapılan mücadeleyi temsil ettiği için bu özel gün maddi ve manevi değere sahiptir.
Dünyada 14 Mart Tıp Bayramı Önemi
Tıp öğrencilerinin sembolü haline gelen 14 Mart Tıp Bayramı öğrenciler tarafından Türk bayrağının asılması ile umuda dönüşmüştür. İnsanların hayatına dokunan sağlıkçıların öneminin vurgulandığı bu özel günde dünya genelinde doktorlara yönelik kutlamalar yapılır.
Kutlama tarihleri ülkeden ülkeye göre belirlenir. İran’da 23 Ağustos tarihinde İbni Sina’nın doğum gününü anma amacıyla Doktorlar Günü adı altında kutlama yapılır. Küba’da ise 3 Aralık tarihi Dr. Carlos Juan Funlay’ın doğumunu anmak için kutlanır. Dr. Funlay Sarı Humma ile ilgili yaptığı çalışmalarla tanınır.
Kutlama ve anma için belirlenen her tarihin arkasında önemli bir olay vardır. Türkiye’de belirlenen tarih ise bağımsızlık ve fedakarlık aşkının sembolü olarak değerlendirilir.
14 Mart Tıp Bayramı Kutlamaları
14 Mart gününü içine alan haftanın Tıp Bayramı olarak kutlanması 1976 tarihinde başlar. Sağlık çalışanları meşakkatli mesleklerini yerine getirmeye çalışırken bu hafta boyunca kendilerine özel mesajlar paylaşılır ve etkinlikler düzenlenir. Bu özel günde sağlık çalışanlarına kendi isimlerinin yazılı olduğu kupa, takvim, defter, kalem, saat, lamba, çiçek, isimlik gibi kişiye özel hediyeler alınır. Ülke genelinde anma amaçlı farklı kurumlar tarafından seminerler, kutlamalar düzenlenir. Her birinin asıl amacı Tıp Bayramı’nın temelinin dayandığı direnişi anmak ve tıp çalışanlarına moral olmaktır.