Hastanın hem kendisini hem de çevresini etkileyen bir hastalık olan Alzheimer, bunama ve hafıza kaybına yol açan ve geri dönüşü bulunmayan bir tür nörolojik rahatsızlıktır. Ciddi belirti vermeden başlayıp sinsi şekilde ilerleyen bu hastalık ileri yaşta daha fazla görülür. Ailesinde genetik yatkınlık olan kişilerde 60 yaşın altında Alzheimer hastalığı görülme ihtimali vardır. Alzheimer belirtileri içerisinde en çok dikkat çeken bulgu yakın hafıza kaybıdır. Hastanın kendi kişisel bilgilerini hatırlayamaması ve iletişim kurma yeteneklerinin azalması, kişilik değişiklikleri gibi durumlar sıklıkla görülür.
İlginizi çekebilir: Bedenine ve Zihnine İyi Gelen Alışkanlıklar
Alzheimer Hastalığı Nedir, Nasıl Oluşur?
Bunamanın en yaygın türü olan Alzheimer durumunda hafıza bozuklukları görülür ve hastalar ilk olarak yakın geçmişi unutmaya başlar. Hastalığın erken yakalanması doğru tedavi açısından önemlidir. Bu tedaviler hastalığı tamamen durdurmasa da ilerleyişini yavaşlatabilir. Hastanın düşünme, hafıza ve öğrenme yetilerini olumsuz etkileyen Alzheimer kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olur.
Alzheimer Sebebi Nedir?
Hastalığa yol açan risk faktörlerine karşı her zaman dikkatli olmak gerekir. Bunlar arasında ileri yaş, ailede Alzheimer olması, down sendromu, hafif bilişsel bozukluk, uyku düzeni bozukluğu, tedavi edilmemiş depresyon, kafa travması, sigara dumanına maruz kalmak ya da sigara kullanımı, egzersiz eksikliği, yüksek kolesterol ve tansiyon, obezite, şeker hastalığı gibi durumlar yer alır.
Kimler Alzheimer Olur?
Yapılan araştırmalara göre 65 yaşının üzerinde olan her 10 kişiden birinde Alzheimer görülür. 85 yaşının üzerindeki kişilerde ise bu oran her 2 kişiden birine düşmektedir. Dünya genelinde yaklaşık 20 milyon Alzheimer hastasının olduğu belirtilir. Oransal olarak bakıldığında kadınlarda ve erkeklerde görülme olasılığı birbirine yakındır. Hastalığın ortaya çıkmasındaki en önemli risk faktörü ileri yaştır. Alzheimer hastalığına yakalanma olasılığı 65 yaşından sonra her 5 yılda bir iki katına çıkar.
Demans ve Alzheimer Arasındaki Fark Nedir?
Genellikle aynı olduğu düşünülen demans ve Alzheimer aslında farklıdır. Açıklamalara göre demans bir Alzheimer türüdür. Aralarında ilişki bulunsa da demans bilişsel gerileme ile karakterize edilir ve farklı sebeplerden dolayı ortaya çıkabilir. Altında yatan sebepler arasında alkol ve madde kullanımı, tümörler, damar hastalıkları, birtakım sistemik hastalıkların sonucu gibi durumlar yer alır. Demans tanısı konulduktan sonra hastaların ömrü 4 ile 10 yıl arasında değişir. Bu bazen 1 ile 20 yıl arasında da olabilir.
Alzheimer Hastalığının Son Evresi
Alzheimer evreleri özellikle risk faktörlerine sahip olan kişilerin bilmesi gereken bir konudur. Hastalık sırasıyla dışarıdan normal görünümün olduğu klinik öncesi ilk evre, çok hafif bozukluk, hafif bozukluk, orta dereceli bozukluk, orta ciddi bozukluk, ciddi bozukluk ve çok ciddi bozukluk şeklinde gruplara ayrılır. Son evrede olan hastalarda iletişim becerilerinin büyük bir kısmı kaybedilir ve bu evre 1 ile 3 yıl arasında sürer. Psikolojik sorunlarda artış olur ve kişiler tamamen bakıma muhtaç hale gelebilir. Yutma sırasında sorun olduğundan beslenme problemleri görülür. Geçmiş dönemdeki anılar ve yakınlar tamamen unutulur. Bu evrede ağır belirtiler ortaya çıkması nedeniyle hastalığın anlaşılması diğer evrelere kıyasla daha kolaydır.
Alzheimer için Bitkisel Tedavi Var mı?
Alzheimer hastalığının tamamen kesin bir tedavisi olmasa da yapılacak bazı çalışmalar hastalığın ilerlemesinin yavaşlamasında olumlu etkiye sahiptir. Özellikle birtakım besinler, hastalık sebebiyle ortaya çıkan olumsuz durumları en aza indirir. Bunlar arasında yeşil çay, papaz eriği, köri, havuç suyu, reyhan, adaçayı, ıspanak, badem, avokado, balık ve deniz ürünleri, yaban mersini ve limon ilk sıralarda yer alır. Hastalıktan korunmanın yollarını araştıran uzmanlar sosyal ve bilişsel yeteneklerin kaybolmasını önlemek için bu tür besinlerin etkili olduğunu ifade ederler.
En Çok Bilinen Alzheimer Türleri:
Geç Başlangıçlı Alzheimer
Sıklıkla duyulan Geç Başlangıçlı Alzheimer ileri yaşta olanlar için önemli bir risk faktörüdür. Sebebi tam olarak açıklanamayan epigenetik, genetik ve çevresel bileşenler içermesi ile bilinir. Bu Alzheimer durumunda genetik geçiş büyük etkiye sahiptir. Hastalık halinde kişi ihtiyaç duyduğu bilgiyi arar, bulamaz veya hatırlayamaz ve unuttuğunu zanneder. Erken başlangıçlı Alzheimer durumunda ise kişilerin daha fazla travmatik beyin hasarına sahip olduğu belirtilir.
Sporadik Alzheimer
Alzheimer hastalığı kendi içerisinde evrelere ve çeşitlere ayrılır. Bunlardan biri olan Sporadik Alzheimer geç başlayan demans olarak da bilinir. Alzheimer hastalarının yaklaşık %90’ında görülen bu durum genellikle 65 yaşından sonra ortaya çıkar. Kalıtımsal olduğu ile ilgili henüz bir netlik yoktur. Yaşlılık ve unutkanlığa bağlı olarak ortaya çıktığı için geç başlayan Alzheimer hem ülkemizde hem de dünyada sıkça ortaya çıkar. Hastalıkla ilgili doğru tanı konulabilmesi için hastanın uzun süre takip edilmesi gerekir. Hastalığa ilişkin şiddetli belirtileri ortadan kaldırabilmek için ise ilaç tedavisine ihtiyaç duyulabilir.
Alzheimer Hastalığının Diğer Adı Nedir?
Yaşlanma ve unutkanlık ile birlikte gelen hastalık genellikle bunama olarak tabir edilir. Bu durum belirtileri göz önüne alındığında demans şeklinde de ifade edilir. Ancak literatür ve uzman açıklamaları incelendiğinde demans ile Alzheimer tamamen benzer olmayıp demans Alzheimer hastalığının bir alt dalıdır. Sık görülen nörolojik hastalıklar arasında yer alan bu durum beyin hücrelerinin ölmesine bağlı olarak ortaya çıkar ve herkeste olabilir. Yaşın ilerlemesi ile birlikte daha belirgin hale gelen Alzheimer herkeste ilerleyici bir yapıya sahiptir.