EN
Verem, tüberküloz ya da halk arasında bilinen adıyla “ince hastalık,” en yaygın ve ölümcül hastalıklar arasında başı çeker. İlk kez 19. yüzyılda saptanan bu bakteriyel ve bulaşıcı hastalık, her yıl dünya genelinde milyonlarca kişinin ölümüne yol açmaktadır. Özellikle 1900’lerin başlarında veremle mücadele yönünde hem Türkiye’de hem de dünyada çok önemli adımlar atılmıştır.
Bugün, verem hastalığına dair insanları bilinçlendirmek üzere Türkiye’de her yıl Ocak ayının ilk Pazartesi günü başlayan ve tüm hafta süren Veremle Savaş Eğitim Haftası düzenlenir. Sağlıklı yaşam için veremle mücadeleye dair kapsamlı bilgilendirmelerin yapıldığı bu haftada birçok etkinlik düzenlenir ve veremle savaşın kahramanları da yad edilir.
Peki verem nedir? Verem belirtileri nelerdir? Verem aşısı ne zaman bulundu? Gelin şimdi tarihin gördüğü en ölümcül hastalıklar arasında yer alan veremi ve onunla mücadelenin yöntemlerini keşfedelim.
Verem Nedir?
Verem, Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Tüberküloz ya da “ince hastalık” olarak da bilinen verem hastalığı, kolayca bulaşabilediğinden oldukça tehlikelidir. Bu hastalık genelde doğrudan akciğerleri etkiler ancak diğer organları da tutabilir. Solunum yoluyla bulaşan bu bakteriyel hastalığın en yaygın bulaş yolu, verem taşıyıcısı ya da hastası birinin öksürüğünden veya hapşırığından yayılan damlacıkların bir başka kişiye temas etmesidir. Bununla birlikte hastalıklı kişinin kullandığı çatal, bıçak, havlu, içecekler ya da yiyecekler hastalığın bulaşmasına yol açmaz.
Verem Tedavisi Nasıl Yapılır? Verem Hastaneleri Nedir?
Verem tedavisi genellikle antibiyotik ilaçlar kullanılarak gerçekleştirilir. Ancak, verem tedavisi karmaşık bir süreçtir ve hasta bireyin durumuna, veremin türüne ve yayılma derecesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genelde uzun süreli ilaç kullanımı gerektiren verem tedavisi, veremin yayılmasını kontrol altına almak için birtakım önlemleri de beraberinde getirebilir.
Dispanser adı verilen veremle savaş hastaneleri, verem hastalarına tedavi hizmeti sunarken veremin yayılmasını önlemek için gerekli önlemleri de alır.
Verem Belirtileri Neler?
Verem tedavisinde erken teşhis çok önemlidir ve hayat kurtarabilir. Bu nedenle, olası verem belirtileri kesinlikle ihmal edilmemelidir. En kolay bulaşan hastalıklar arasında sayılan verem aşağıdaki belirtileri gösterebilir:
- Uzun süre devam eden kuru öksürük
- Nefes darlığı ya da solunum güçlüğü
- Öksürük sırasında ağızdan kan gelmesi
- Kilo kaybı
- Halsizlik ve bitkinlik
- İştahsızlık
- Geceleri artan ateş ya da terleme
- Göğüs bölgesinde rahatsız edici ağrılar hissedilmesi
Bununla beraber, verem hastalığı son derece sinsi ilerleyebilen bir hastalıktır. Bazı kişilerde bu belirtilerin hiçbiri görülmeyebilir ya da çok geç ortaya çıkabilir. Bu nedenle doktor muayenelerini kapsayan sağlık sigortası yaptırmak ve düzenli doktor kontrolüne gitmek son derece önemlidir. Unutulmamalı ki bulaşıcı bir hastalık olan veremin erken teşhisi sadece bireyin sağlığıyla değil, halk sağlığı ile ilgili de önemli bir konudur.
Verem Aşısı Ne Zaman Bulundu?
Verem, aşıların faydalarını göstermesi açısından da oldukça önemlidir. Verem aşısı, 1921 yılında Albert Calmette ve Camille Guérin tarafından geliştirildi. Bu iki bilim insanın soyadlarının birleşimi ile Bacillus Calmette-Guérin (BCG) adını alan bu aşı, dünya genelinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, BCG aşısı veremin tamamen önlenmesine yönelik değil, daha çok ciddi formlarını önlemek ve hastalığın yayılmasını kontrol altına almak amacıyla uygulanır. Bu bile verem hastalığının yayılmasını ve olası verem salgınlarını önlemede oldukça etkili olmuştur.
Türkiye'de Veremle Mücadele
Türkiye, veremle mücadelede önemli adımlar atmış ve bu konuda başarılı sonuçlar elde etmiştir. Türkiye'de Sağlık Bakanlığı ve diğer ilgili kurumlar tarafından geniş kapsamlı bir veremle savaş programı yürütülmektedir. Ülkede yapılan düzenli tarama çalışmaları, erken teşhis ve tedavi imkanları, aşılama programları ve halkın bilinçlendirilmesi gibi stratejilerle veremin yayılması kontrol altına alınmaya çalışılmaktadır. Veremle Savaş Eğitim Haftası da bu çalışmaların önemli bir ayağıdır.
