EN
1 Aralık Dünya AIDS Günü, bir dönem başta Afrika olmak üzere tüm dünyayı sarsan bu bulaşıcı hastalığın zararlarını hatırlamak adına oldukça önemli bir gün. İnsan immun yetmezlik virüsünün (HIV) yol açtığı AIDS hastalığı, bugüne kadar milyonlarca insanın hayatına mâl oldu. Bu insanlar arasında Queen grubunun solisti Freddie Mercury gibi çok ünlü kişiler de vardı. Peki AIDS nedir? AIDS belirtileri nelerdir? AIDS’ten korunmak için neler yapmanız gerekir? Gelin bu sorulara beraber cevap verelim.
AIDS Nedir?
AIDS, HIV'in (İnsan İmmun Yetmezlik Virüsü) neden olduğu ve ölümcül sonuçlar doğurabilen bir hastalıktır. Acquired Immune Deficiency Syndrome (Kazanılmış Bağışıklık Yetersizliği Sendromu) ifadesinin kısaltması olan AIDS, özellikle 1980’li yıllardan itibaren birçok ünlünün de bu hastalığa yakalanmasıyla bilinirlik kazanmıştır.
AIDS hastalığı, HIV’in bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudu diğer enfeksiyonlara karşı savunmasız bırakması sonucu gelişir. AIDS bu zayıflamış bağışıklık sistemi nedeniyle ortaya çıkan bir dizi enfeksiyon olarak da ifade edilebilir. Bununla beraber, tüm HIV taşıyıcıları mutlaka AIDS olacak diye bir kural yoktur. HIV, AIDS dışında başka hastalıklara ve enfeksiyonlara da yol açabilir.
AIDS Belirtileri Neler?
AIDS belirtileri genellikle HIV enfeksiyonu sonrasında, uzun bir latent dönemden sonra ortaya çıkar. Bir başka deyişle, HIV enfeksiyonu yaşıyorsanız bu hemen AIDS olacağınız anlamına gelmez. Sinsi bir hastalık olan AIDS, yıllar sonra bile ortaya çıkabilir.
AIDS belirtileri, hemen her hastalıkta olduğu gibi kişiden kişiye değişebilir. Ancak en yaygın AIDS belirtileri arasında şunları sayabiliriz:
- Kilo Kaybı: Hızlı ve belirgin kilo kaybı, en yaygın AIDS belirtileri arasında sayılabilir. Kilo kaybına yol açan etkenler arasında ise iştah kaybı veya yemek yemede güçlük başı çeker.
- Ateş Nöbetleri ve Gece Terlemeleri: Sık sık tekrarlayan ateş nöbetleri ve gece terlemeleri sık görülen AIDS belirtileri arasında yer alır.
- Yorgunluk ve Halsizlik: Kronik yorgunluk ve halsizlik hissi tek başına AIDS belirtisi sayılamaz ama genelde bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla ilişkilendirilir.
- Lenf Bezlerinde Şişme: Lenf bezlerinin şişmesi, vücuttaki enfeksiyonlara karşı bağışıklık tepkisinin arttığına işaret edebilir. Bu nedenle AIDS ve HIV belirtileri arasında sayılmaktadır.
- Solunum Sorunları: AIDS, akciğer enfeksiyonlarına ve doğal olarak kronik öksürük, nefes darlığı veya solunum zorluğu gibi sorunlara yol açabilir.
- Cilt Rahatsızlıkları: En yaygın AIDS belirtileri arasında deri döküntüleri, lezyonlar, siğiller ve çeşitli deri enfeksiyonları başı çeker.
- Sindirim Problemleri: AIDS, sindirim sistemi enfeksiyonlarına yol açabilir. Bu da ishale, karın ağrısına ve sindirim sorunlarına neden olabilir.
Bu belirtiler, başka hastalıklardan da kaynaklanabileceği gibi tek başlarına ciddi bir hastalıktan kaynaklanmıyor da olabilir. Ancak bu belirtilerden bir ya da birkaçını gösteriyorsanız, doktorunuza danışmanızı öneririz.
AIDS Tedavisi Nasıl Yapılır?
AIDS'in şu anda kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak AIDS hastalığı ilk çıktığında yaşam süresini çok kısaltırken, artık AIDS hastalığını kontrol ederek uzun bir yaşama sahip olmak mümkün. Antiretroviral ilaçlar (ARV'ler) ile virüsün çoğalması kontrol altına alınarak hastalığın ilerlemesi önlenebilir ve yaşam süresi uzatılabilir. Bunun için erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. Tedavi sürecini deneyimli doktorlar ve hastaneler ile yürütmek ise süreci daha başarılı geçirmenizi sağlayabilir.
AIDS Nasıl Önlenir?
AIDS'ten korunmanın en etkili yolu, HIV bulaşını önlemektir. HIV genelde cinsel yollardan bulaşan bir hastalıktır. Bu nedenle güvenli cinsel yaşam, AIDS’in önlenmesinde büyük öneme sahiptir. Sağlıklı beslenmek, kullanılan iğnelerin başkasıyla paylaşılmaması ve kan ya da vücut sıvılarıyla temas riskini önlemek de HIV bulaşma riskini azaltmada etkili yöntemlerdir.
Bütün bu önlemleri alıyorsanız bile, şüpheli durumlarda düzenli HIV testleri yaptırarak erken teşhis sağlayabilirsiniz.
AIDS Hastası Ünlüler Kimler?
AIDS ilk çıktığı dönemde bazı ünlüler sayesinde bilinirlik kazanmış ve bu da dünya çapında AIDS farkındalığı yaratmaya katkıda bulunmuştur. Magic Johnson, Rock Hudson ve Freddie Mercury gibi ünlü isimler, HIV veya AIDS tanısı konulan ve toplumda farkındalık oluşturan isimler arasında başı çekmektedir.
